De zoektocht naar een huurwoning is uitgegroeid tot een bron van stress, frustratie en zelfs emigratieplannen onder jonge Nederlanders. Uit de Huursentiment-Monitor 2024, een onderzoek van Rentbird onder 1.738 woningzoekers, blijkt dat 1 op de 3 overweegt naar het buitenland te vertrekken. “We waren behoorlijk verrast door de uitkomst van dit onderzoek. Zelfs als slechts een deel van deze jonge woningzoekers daadwerkelijk emigreert, zal dat serieuze economische en maatschappelijke gevolgen hebben voor ons land,” zegt Stef van Vliet, eigenaar van Rentbird.
Huurders ervaren ongekende stress en discriminatie op de woningmarkt
Uit het onderzoek blijkt dat de zoektocht naar een huurwoning zwaar drukt op het welzijn: de helft van de respondenten ervaart dagelijks stress en 15% zoekt al meer dan twee jaar naar een geschikte woning. Schaarste, hoge huurprijzen en lange wachtlijsten versterken het gevoel van uitzichtloosheid.
Verder blijkt discriminatie een veelvoorkomend probleem: 40% van de respondenten heeft zich ooit benadeeld gevoeld op basis van inkomen, leeftijd of afkomst, waarbij jongeren tussen 18 en 25 jaar het meest kwetsbaar zijn. “De cijfers tonen aan dat de woningmarkt niet alleen financiële, maar ook sociaal-maatschappelijke problemen kent,” aldus Van Vliet.
Woningzoekers in de knel door torenhoge huurprijzen en schaarste
Hoewel ruim 80% verhuurwebsites als Pararius gebruikt en meer dan 60% zoekbots zoals Rentbird inzet, blijven de grootste knelpunten vaak onopgelost: te hoge huurprijzen (58,5%), te veel concurrentie (56,9%) en een beperkt aanbod (56,6%).
Opvallend is de geringe rol van makelaars; slechts 27% zoekt via een makelaar, en nog minder mensen maken gebruik van een aanhuurmakelaar (14%). Volgens Van Vliet is het een kwestie van tijd voordat woningzoekers vaker professionele hulp inschakelen: “Net als in de koopmarkt zullen mensen steeds vaker via een aanhuurmakelaar een voorsprong op de concurrentie proberen te krijgen. Ook zien we nu al dat kandidaten elkaar op de huurprijs overbieden.”
Malafide praktijken en gebrek aan bescherming
Het onderzoek wijst ook op wijdverspreide malafide verhuurpraktijken. Meer dan een kwart van de respondenten heeft hier ervaring mee, waarvan bijna de helft meldt dat verhuurders essentiële reparaties weigeren of ongewenste kosten rekenen. Daarnaast worden huurders geconfronteerd met valse advertenties en verhuurders die zonder toestemming woningen betreden. Van Vliet: “De huidige woningmarkt is niet alleen een bron van frustratie, maar versterkt fundamentele ongelijkheid en onveiligheid. Het machtsverschil tussen verhuurders en huurders maakt misstanden mogelijk. Dit vraagt om een breed maatschappelijk debat.”
Politieke keuzes en emigratieplannen gevoed door wooncrisis
Het onderzoek toont ook aan dat het sentiment in de woningmarkt doorsijpelt in de politieke keuzes van woningzoekers. Voor 43% van de respondenten heeft de woningmarkt redelijk veel tot zeer veel invloed op het stemgedrag. Opvallend genoeg staat 59,5% positief tegenover de Wet betaalbare huur, ondanks zorgen van critici dat deze wet het huuraanbod beperkt.
Tegelijkertijd lijkt verhuizen naar een ander land steeds aantrekkelijker te worden: maar liefst 36% van de respondenten overweegt emigratie, oplopend tot 40% onder 25- tot 35-jarigen. "Deze cijfers laten zien hoe een hele generatie vastloopt op de woningmarkt," stelt Van Vliet. " Jongeren zijn onmisbaar, niet alleen voor de economie, maar ook voor een gezonde en toekomstbestendige samenleving. Laat dit een wake-upcall zijn voor beleidsmakers.”